De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

Via morse kan men communiceren, de signalen van de morsecode, die met tussenpozen worden uitgezonden, representeren letters, leestekens en cijfers. De code kan uiteraard ook ontvangen worden. Ze bestaat uit punten en strepen, ofwel dits en dahs, die bij ontvangst hoorbaar zijn. De code wordt gedecodeerd en er ontstaat een geschreven document. Op verschillende manieren kunnen morsesignalen verzonden worden, bijvoorbeeld als een audiosignaal. Een radiosignaal wordt dan aan- en uitgeschakeld. De signalen kunnen als een elektrische puls via een telegraafdraad worden uitgezonden. En ze kunnen mechanisch, als zichtbaar signaal worden uitgezonden, bijvoorbeeld met een seinlamp. Tegenwoordig gebruiken alleen nog radioamateurs de morsecode om met elkaar te communiceren. Bij radiowedstrijden proberen radioamateurs in een bepaalde, vooraf vastgestelde tijd wereldwijd zoveel mogelijk contacten met elkaar te leggen. Men communiceert daarbij niet alleen over techniek, ook privézaken worden met elkaar uitgewisseld. Er zijn radioamateurs die elke avond contact met elkaar hebben en dan de laatste nieuwtjes uitwisselen.

Beoefenaars en betrokkenen

Radioamateurs in Nederland zijn verenigd in de Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek in Nederland (VERON), de Nederlandse sectie van Regio I van de International Amateur Radio Union (IARU). De VERON telt op het ogenblik circa achtduizend leden. Scouting Nederland organiseert speciale weekends voor radiozendamateurs en scouts. Het Museum Jan Corver voor radiozendamateurisme te Budel heeft een grote collectie met betrekking tot morse.

Geschiedenis en ontwikkeling

De morsecode werd in 1835 ontwikkeld door Samuel Morse met het doel hem te gebruiken voor telegrafie. Bij de telegrafie kan men slechts kiezen uit wel of geen stroom. Als men de seinsleutel naar beneden doet, heeft men stroom. Verder kan men kiezen tussen de tijdsduur van stroom, lang of kort. Het gebruik van morse werd voor verschillende maatschappelijk sectoren belangrijk: post- en telegraafkantoren, spoorwegen, defensie, beurs- en bankwezen, wetenschappelijk onderzoek en radioamateurs. Het gebruik van de morsecode kreeg een flinke uitbreiding na de ramp met de Titanic in 1912. Na deze rampzalige gebeurtenis werden officiële protocollen opgesteld over de wijze van communiceren. In de Eerste Wereldoorlog werden de eerste telegrafietroepen ingezet. Door de komst van de satellietcommunicatie en internet is er minder behoefte aan het gebruik van morse en heeft het zijn rol vrijwel verloren. De Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek in Nederland (VERON) is op 21 oktober 1945 opgericht ter bevordering van de beoefening van de amateurradiocommunicatie. De radiozendamateurs houden zich voor hun hobby bezig met experimenteren op het gebied van het uitzenden en ontvangen van radio- en/of televisiesignalen.

Borgingsacties

2024-2026

  • De VERON website actueel houden, ervoor zorgen dat geïnteresseerden er zoveel mogelijk informatie kunnen vinden (over trainingen, evenementen, congressen, recente publicaties, etc.).
  • Gebruik maken van het bestaande netwerk en lobbyen, zodat er meer animo ontstaat voor bijvoorbeeld het organiseren van evenementen.
  • Bestaande samenwerkingen levend houden, en zoeken naar nieuwe samenwerkingspartners.
  • Nieuwe doelgroepen enthousiast maken, onder andere door het aangaan van nieuwe samenwerkingen.
  • Blijven investeren in activiteiten gericht op de jeugd. 
  • Deelnemen aan het KIEN project Immaterieel Erfgoed Spotten.

2021-2023

  • Ouderen, die meer tijd hebben, laten weten hoe leuk het is om morse te leren. Aandacht schenken aan het feit dat in België examens worden afgenomen waardoor een registratie in Nederland uitgegeven kan worden.
  • Aandacht genereren door: Website regelmatig te updaten, social media in te zetten, publicatie in blad Electron.
  • Diverse samenwerkingen voortzetten: met de Stichting HAL en Scouting Nederland.
  • Op gelegenheden waar radioamateurs bij elkaar komen, zoals de dag voor de Radio Amateur, wordt aandacht aan morse gegeven. Aandacht schenken aan het feit dat men een vaantje ontvangt en een certificaat. Dit schijnt een stimulans te zijn om het jaar erop weer deel te nemen.

2016-2020

  • Het werven van vrijwilligers hoog op de agenda zetten en de commissievoorzitters stimuleren om dit aan te kaarten binnen de diverse commissies. Op gelegenheden waar radioamateurs bij elkaar komen aandacht aan morse geven.
  • Activiteiten op het gebied van morse promoten 
  • Onder de aandacht brengen dat morseseinen ook door middel van computerprogramma's gedecodeerd kan worden. Dit neemt de vrees om het morsealfabet te leren weg.
  • Aandacht vestigen op het feit dat in België morse-examens afgenomen worden. Het in België afgegeven certificaat wordt door de Nederlandse overheid erkend door afgifte van een aangepast registratiebewijs door middel van de toevoeging "morse included" waardoor de Nederlandse zendamateur ook in landen waar deze toevoeging vereist is met behulp van morseseinen kan uitzenden.
  • Een technisch forum op het internet openstellen dat de gelegenheid geeft  om ook vragen over morseseinen te stellen. Dit vergroot de aandacht voor het onderwerp morseseinen.
  • Aandacht schenken in het blad Electron en op de website aan het onderwerp morse door het opnemen van een lijst met informatiebronnen over morseseinen.
  • Het plaatsen van oproepen in diverse bladen en het benaderen van ervaren gebruikers van de morsecode met de vraag om verhalen te schrijven over het gebruik van morse.

2014-2015

  • Nieuwe leden de nieuwe folder over morseseinen sturen in de introductiemap. 
  • Sponsoren zoeken die de bouwpakketten sponsoren.
  • Jeugdplein opzetten tijdens de Dag voor de Radioamateur.
  • De morse examens onder de aandacht brengen van de leden via een publicatie op de website en in Electron.
  • Morse tijdens de Dag van de Radioamateur bij diverse stands onder de aandacht brengen.  

Contact

VERON
Driepoortenweg 35
6827 BP
Arnhem
Website