Het Netwerk Immaterieel Erfgoed laat de variëteit aan cultuuruitingen zien die erfgoedgemeenschappen, groepen of individuen zelf erkennen als immaterieel erfgoed. Dit immaterieel erfgoed is door henzelf in het Netwerk aangemeld. Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland is derhalve niet verantwoordelijk voor de inhoud van de beschrijving.

Beschrijving

De taxidermie houdt zich bezig met het prepareren of het opzetten van dieren. Prepareren is het bewerken of conserveren van het dode lichaam van een dier. Iemand die zich bezighoudt met het opzetten van dieren noemt men een preparateur. Taxidermy is een samenstelling van het Griekse woorden τάξης (taxis) verplaatsen en δέρμα (derma) huid: het verplaatsen van de huid.

Opzetten (of volledig opzetten) is een conserveringstechniek om een dood dier te conserveren. Hierbij blijft de vorm van het lichaam natuurgetrouw bewaard en kan het resultaat tentoongesteld worden. Bij het opzetten wordt de huid gestroopt en vervolgens over een op maat gemaakt kunstlichaam gespannen. Door het kunstlichaam dusdanig op te bouwen kan het dier in een natuurlijke pose opgezet worden. Bepaalde onderdelen worden door kunstexemplaren vervangen. Dit geldt in ieder geval voor de ogen. Sommige beenderen, zoals schedels en poten, worden gereinigd en gebruikt voor het kunstlichaam.

Er wordt algemeen aangenomen dat taxidermie al vele eeuwen bestaat en is zelfs terug te voeren naar het begin van de mens. Het verzamelen van trofeeën is altijd al een favoriete bezigheid van de mens geweest. Vanaf het moment dat de mens begon te jagen, verzamelde hij graag een (jacht)trofee van zijn prooi. Echter, als gevolg van slechte conserveringsmethoden is er geen duidelijk overzicht van wanneer taxidermie is ontstaan. Tijdens de Middeleeuwen nam de taxidermie een serieuze wending. Inmiddels waren de conserveringsmethoden sterk verbeterd. Dode vogels werden vaak opgevuld en gebruikt door valkeniers bij de jacht. Hoewel de dode vogels vaak nog werden gevuld met vreemde materialen, was het behoud van de huid toen al enorm verbeterd. In de 20e eeuw moderniseerde de taxidermie. Het realistisch opzetten van dieren en vogels werd en is tot op de dag van vandaag populair. Bekende taxidermisten van de 20e eeuw zijn bijvoorbeeld Van Ingen & Van Ingen. De taxidermie nam een vogelvlucht toen men bij het prepareren en het vullen van de geconserveerde huid gebruik begon te maken van een mal in plaats van stro en andere materialen. Een mal maakt het mogelijk een realistischer en natuurgetrouwer beeld aan het dier mee te geven.

Taxidermie is nog steeds een gewaardeerde kunstvorm. Op deze manier kunnen mensen nog steeds genieten van de natuur of geliefde huisdier. Ook musea maken nog steeds veel gebruik van geprepareerde dieren. Vandaag de dag viert ‘de kunst van het bewaren’ zijn hoogtepunt en de verwachting is dat dit nog lange tijd zal aanhouden. Dieren zijn een natuurlijke dood gestorven in dierentuinen. 

 

 

 

Contact

De Museumwinkel.com
Nijmegen