Immaterieel Erfgoed & Diversiteit

Hoe borg je immaterieel erfgoed in een diverse samenleving?

Immaterieel erfgoed en diversiteit zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden: er zijn veel verschillende vormen van immaterieel erfgoed met allemaal een eigen geschiedenis en eigen erfgoedbeoefenaars.

In de periode 2021-2024 onderzoekt het Kenniscentrum samen met erfgoedgemeenschappen en diverse academische partners zeven hoofdthema’s op het gebied van diversiteit en inclusie.

1 JONGEREN IN HET BESTUUR VAN JE ERFGOED

Veel erfgoedgemeenschappen zijn op zoek naar jongeren die in het bestuur willen plaatsnemen. Hoe pakken erfgoedgemeenschappen die dit is gelukt aan? Met dit onderzoek wil het Kenniscentrum erfgoedgemeenschappen een praktische handreiking bieden om jongeren te betrekken in het bestuur.

2 NIEUWE DOELGROEPEN BETREKKEN BIJ JE ERFGOED

Omdat nieuwe aanwas cruciaal is voor het levend houden van immaterieel erfgoed, onderzoeken we welke ervaringen erfgoedgemeenschappen, groepen en individuen hebben met het betrekken van nieuwe doelgroepen. Hoe kun je nieuwe doelgroepen werven? Welke kansen biedt dit? En, waar moet je rekening mee houden als je nieuwe doelgroepen betrekt?

3 INCLUSIEVER WERKEN ALS KENNISCENTRUM

Hoewel iedereen in Nederland immaterieel erfgoed aan kan melden, blijkt een bottom-upprocedure geen garantie dat het Kenniscentrum ook iedereen bereikt. Waarom weten sommige gemeenschappen ons wel te vinden en andere niet? Welke obstakels zijn er voor erfgoedgemeenschappen om zich aan te melden?

4 JONGEREN EN IDENTITEIT

Het Kenniscentrum ziet een trend onder een van de jongeren die andere culturele wortels hebben dan de dominante cultuur waarin ze opgroeien: deze jongeren beleven en beoefenen het immaterieel erfgoed van hun (voor)ouders actiever dan hun ouders. Hoe gaat zo’n proces in z’n werk? Zien de jongeren zich als een erfgoedgemeenschap en hoe borgen ze het erfgoed? Ondervinden ze uitdagingen? Op welke manier zou het Kenniscentrum een rol kunnen spelen bij de borging van het erfgoed?

5 IMMATERIEEL ERFGOED EN HET KOLONIAAL VERLEDEN

Bij zes bij het Kenniscentrum bekende erfgoedgemeenschappen speelt het slavernijverleden een rol in de beoefening van het erfgoed. Samen met deze gemeenschappen en NiNsee verkennen we hoe dit verleden leeft binnen de hedendaagse beoefening van het erfgoed. Welke borgingsuitdagingen zijn er voor deze gemeenschappen?

6 IMMATERIEEL ERFGOED EN GENDERROLLEN

Verschillende erfgoedgemeenschappen hebben de laatste jaren aanpassingen gedaan in de inclusiviteit van de beoefening van het erfgoed. En sommige vormen van immaterieel erfgoed zijn exclusief voor vrouwen of mannen. Met een verkennende studie willen we de stand van zaken op het gebied van genderinclusiviteit zichtbaar maken en inventariseren welke uitdagingen er spelen.

7 INTERNATIONALE SAMENWERKING

Erfgoedgemeenschappen werken vaak samen en in sommige gevallen ook met gemeenschappen in andere landen. Binnen dit onderzoeksthema doen we enkele verkennende studies om te zien wat dit betekent voor de borging van het erfgoed en welke rol het Kenniscentrum hierbij zou kunnen spelen.

MET WIE WERKEN WE SAMEN?

Bij onze onderzoeken werken we altijd direct of indirect samen met erfgoedgemeenschappen. Verder werken we binnen het thema ‘Immaterieel erfgoed & diversiteit’ de komende jaren samen met diverse andere partners. Deze samenwerking varieert van het uitwisselen van kennis en netwerken tot het samen onderzoeken van specifieke thema’s of organiseren van bijeenkomsten.

We werken samen met verschillende onderwijsinstellingen zoals de Reinwardt Academie en de Radboud Universiteit Nijmegen. Zo is in samenwerking met de Radboud Universiteit dit jaar een denktank van derdejaars bachelorstudenten opgezet om te verkennen welke immaterieel erfgoedbeoefenaren in Nederland contact hebben met gemeenschappen in het Mediterraan gebied.

De Nederlandse UNESCO Commissie, het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) en Imagine IC zijn onze partners op het terrein van de participatie van jongeren in erfgoed.

Voor de verkenning van immaterieel erfgoed en het slavernijverleden is het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis (NiNsee) onze partner. NiNsee is sinds 2003 het kenniscentrum dat kennis verzamelt, beheert en ontwikkelt over de geschiedenis van het trans-Atlantische slavernijverleden en het koloniaal verleden en is daarom de aangewezen organisatie om samen te verkennen hoe het slavernijverleden nog steeds actueel is in de immaterieel erfgoedbeoefening. NiNsee is tegelijkertijd ook als erfgoedgemeenschap verbonden aan het Kenniscentrum door de aanmelding van Keti Koti.

 

Lees in de Kennisagenda 2021-2024 meer over dit onderzoeksgebied. 

Alle rechten voorbehouden