De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

Nijmegen en de Vierdaagse, officieel de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen, horen bij elkaar. Het grote wandelevenement start ieder jaar op de derde dinsdag van juli. Deelnemers moeten vier dagen achtereen reglementair bepaalde afstanden wandelen: 30, 40 of 50 kilometer. Iedere dag is er een andere route door de omgeving van Nijmegen. De rondwandeling start en eindigt steeds in Nijmegen.

De eerste dag voert de route door de Betuwe en Elst, de tweede dag door Wijchen, de derde dag over de Zevenheuvelenweg door Groesbeek en op de laatste dag door Cuijk. Op die laatste dag worden de wandelaars steevast door een enorme schare toeschouwers met gladiolen onthaald op de Sint Annastraat in Nijmegen. Alle deelnemers die de Vierdaagse helemaal hebben uitgelopen, ontvangen een Vierdaagsekruisje.

Groepen en wandelaars uit de hele wereld nemen deel. Er lopen altijd grote groepen militairen mee. Langs de wandelparcoursen staan in totaal ieder jaar circa 800.000 mensen. In de week van de Vierdaagse is er in het centrum van Nijmegen een groot feest. Jaarlijks komen daar ongeveer anderhalf miljoen mensen op af. Op tientallen podia in de stad treden artiesten op.

Beoefenaars en betrokkenen

De Vierdaagse wordt georganiseerd door de Stichting Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen en ondersteund door KNBLO-NL Wandelsportorganisatie Nederland. De gemeenschap van Vierdaagsedeelnemers bestaat jaarlijks uit 46.000 deelnemers uit meer dan 75 landen.

Het bestuur van de gemeente Nijmegen en de omliggende gemeenten, het ministerie van Defensie, het Nederlandse Rode Kruis, het Nederlands Genootschap Sportmassage, het Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem-Nijmegen en hulpdiensten zijn nauw betrokken bij de organisatie van de Vierdaagse. De bijbehorende feesten worden georganiseerd door de Stichting Vierdaagsefeesten Nijmegen en comités in de doorkomstgemeenten.

Geschiedenis en ontwikkeling

De eerste Vierdaagse werd in 1909 georganiseerd. Er waren toen diverse startplaatsen in het land. Vanaf 1925 heeft de Vierdaagse haar vaste startplaats in Nijmegen. De belangrijke motor achter de Vierdaagse was aanvankelijk de Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding (NBvLO). Zeker in de begintijd waren het voornamelijk militairen die deelnamen.

1928, het jaar van de Olympische Spelen in Amsterdam, was het eerste jaar dat er buitenlanders meededen. In dat jaar werd de Vierdaagse voor het eerst geopend met een vlaggenparade. In 2011 is er voor de laatste keer een parade gehouden. In 1932 werd een Vierdaagsemars gecomponeerd, die nog altijd wordt uitgevoerd.

In 2002 werd de Stichting Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen opgericht. Het aantal deelnemers is in de loop der jaren geweldig toegenomen. In 1909 waren er 306 wandelaars, in 1939 was het aantal vertienvoudigd en waren er 3735 deelnemers. Het aantal aanmeldingen bleef explosief stijgen.

In 1998 kon de miljoenste deelnemer aan de Vierdaagse verwelkomd worden. In 2006 werd de Vierdaagse na de eerste dag vanwege het extreem hete weer afgelast. Bij de 97e editie in 2013 waren er 46.000 wandelaars, zijnde het maximaal toegestane aantal deelnemers. Aan het eind van de jaren zestig van de vorige eeuw nam een groep Nijmeegse ondernemers het initiatief tot de opzet van Vierdaagsefeesten tijdens de Vierdaagse.

Borgingsacties

2021-2023

  • Projectgroep inrichten om mogelijkheden te onderzoeken om de Vierdaagse tijdens corona doorgang te laten vinden. Andere locatie, minder wandelaars, enz. Ook alternatieven onderzoeken. 
  • Documentatie digitaliseren door vrijwilligers i.s.m. een Nijmeegse organisatie, RAM. Het nieuws over de 4-Daagse bijhouden en archiveren.
  • Kijken naar een nieuw organisatiemodel en dit implementeren. Misschien op termijn meer naar betaalde mensen, i.v.m. verzekering en risico's. Bestuur wil in de toekomst meer op afstand zijn.
  • Een jongere doelgroep lokken. Door corona eerst druk bezig alle vrijwilligers aan ons gebonden te houden. De vaste kern lijkt door te willen gaan.
  • Op termijn meer mensen aantrekken of wellicht samenwerken met externe partijen, want de regelgeving wordt telkens verder uitgebreid. 

2017-2020

  • Alle denkbare netwerken benutten voor de werving van voldoende vrijwilligers.
  • Een efficiencyslag maken binnen de organisatie, verdere stroomlijning van het organogram.
  • Waar nodig professionals inhuren op vrijwilligersposities.
  • Communicatie en acquisitie om belangstelling voor het evenement vast te houden.

2013-2016

  • Continuering van het evenement met blijvende aandacht voor kwaliteit en uitstraling van het evenement.
  • Een speciale werkgroep oprichten voor extra activiteiten die georganiseerd gaan worden in verband met de honderste editie in 2016.
  • Overname van taken die tot nu toe door de (semi)overheid werden uitgevoerd, zoals het zelf inzetten van verkeersregelaars.
  • Voortgang en uitbreiding van wetenschappelijke onderzoeken naar gezondheidseffecten van deelnemers.
  • Onderzoek naar en stimulering van duurzaamheidseffecten verbonden aan een dergelijk grootschalig evenement. 
  • Aantrekken van vrijwilligers die in hun professionele leven hun sporen hebben verdiend in diverse disciplines, zorgen voor goede arbeidsomstandigheden van vrijwilligers en werknemers.

Contact

Stichting DE 4DAAGSE
Postbus 1296
6501 BG
Nijmegen
Website