Traditie
Al vele jaren heffen we bij de beweegbare bruggen en de sluis in gemeente De Fryske Marren bruggeld. Dit doen de brugwachters met een houten klompje aan een hengel: een mooie traditie die door bezoekers zeer wordt gewaardeerd. We zijn trots op dit stukje cultureel erfgoed en houden dit dan ook graag in ere.
Bruggen in onze gemeente
Met de beweegbare bruggen verlenen we toeristen en de beroepsvaart ongehinderd doorvaart. Tijdens het vaarseizoen van 1 april tot 1 november heffen we klompgeld bij deze bruggen en de sluis:
- De Pier Christiaanbrug in Echtenerbrug (2 euro)
- De Flevobrug in Lemmer (5 euro voor 2 bruggen en de sluis samen)
- De Rengersbrug in Lemmer (5 euro voor 2 bruggen en de sluis samen)
- De sluis in het centrum van Lemmer (5 euro voor de sluis en 2 bruggen samen)
- De brug in de rondweg van Sloten (2 euro)
- De Teernstrabrug en de Ossebrêge in Balk (samen 2 euro).
Persoonlijk contact
De brugwachter zwaait het klompje naar de passant die vervolgens het bruggeld betaalt. Deze actie gaat in een vloeiende beweging. Op deze manier houdt de brugwachter persoonlijk contact met de bezoeker of passant. Het klompje en de brugwachter komen regelmatig op de foto. Vooral zomers wordt de brugwachter dagelijks om informatie gevraagd. Ook houdt de brugwachter een oogje in het zeil naar de omgeving toe. Het klompje levert regelmatig gespreksstof op én een stukje meerwaarde in het werk van de brugwachter.
De beoefenaars zijn de brugwachters van de beweegbare bruggen in gemeente De Fryske Marren.
Het is lastig terug te vinden wanneer het heffen van klompgeld is ontstaan. Wel blijkt uit documentatie vanuit eind 19e eeuw, dat het om een vorm van tol heffen ging. Men passeerde een brug en dat werd belast met tolgeld. Waarschijnlijk heeft een brugwachter uit praktische overwegingen het klompje met hengel gemaakt om het geld op te halen. Het schip vaart immers door en kan moeilijk stoppen bij elke brug.
In de loop van de tijd is er regelmatig over gepubliceerd. Zowel over alternatieve mogelijkheden zoals een schaaltje, maar ook over het afschaffen ervan. Ook werd er regelmatig te weinig of niet betaald, wat uitmondde in rechtszaken. Vaak werden overtreders dan beboet met bijvoorbeeld 10 gulden. Het klompgeld was begin 20e eeuw 5 of 10 cent. Tegenwoordig is dat 1 euro.
In vroegere jaren werd vooral de beroepsvaart belast met het klompgeld. Tegenwoordig is dat voornamelijk de pleziervaart. In de loop van de jaren zie je dat gemeenten steeds vaker het klompgeld afschaffen. Het zou niet klantvriendelijk zijn en de vrije doorvaart belemmeren.
De andere kant is het persoonlijke contact met de passant, informatieverstrekking en het in ere houden van een bijzondere traditie.