Bezoekersprogramma en expertmeeting over Aukaans Marronerfgoed succesvol afgesloten.
Van 2 april tot 8 april 2017 heeft een delegatie en tevens afvaardiging namens Gaanman Bono Velanti, grootopperhoofd van de Aukaanse Marrongemeenschap een bezoek gebracht aan Nederland. Het viertal vertegenwoordigers van de Marrongemeenschap uit Diitabiki, Suriname, waren mevr. Fidelia Graand Galon, dhr. Wensley Misiedjan, dhr. John Setoe Misiedjan en dhr. Johan Djani.
Het bezoekersprogramma in Nederland vormt een belangrijk onderdeel van de verkenning van de vraag voor advies en ondersteuning bij het realiseren van een museum in Diitabiki, Suriname. Het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland was mede-organisator van het bezoek aan Nederland en deelde kennis met de delegatie over het borgen van immaterieel erfgoed.
Na de expertmeeting op vrijdag 7 april in het Nederlands Openluchtmuseum: v.l.n.r. Shahida Albitrouw, Kapitein Johan Djani, Linn Borghuis, Thomas Polimé, Vinije Haabo, Fidelia Graand Galon, Jules Rijssen, John Setoe, Suzi Varga, Wensley Misiedjan, Arjen Kok, Henk Heikamp, Willy Esajas, op voorgrond Saskia van Oostveen, Riet de Leeuw.
Het bezoekersprogramma is zorgvuldig samengesteld om de delegatie op verschillende punten inspiratie en ‘lessons learned’ op te laten doen en een netwerk op te bouwen dat van pas kan komen bij een vervolgproject.
Hoe betrek je jongeren en andere generaties bij je museum? Welk verhaal wil je vertellen? Hoe betrek je de gemeenschap bij het project? Welke onderdelen van de cultuur moet behouden worden en op welke manier? Hoe bouw je aan een netwerk en kun je de projecten vormgeven? Dit zijn enkele vragen die ons deze week hebben beziggehouden en door bezoeken te brengen aan verschillende instellingen hebben we deze vragen proberen te beantwoorden in de lokale context. Enkele van deze instellingen zijn; Verhalenhuis Belvedere, Imagine IC, Woonbootmuseum in Amsterdam, Het Nationaal Archief, Textiel Museum Tilburg, Freehouse Rotterdam en vele anderen[i].
Donderdag 6 april bracht de delegatie een bezoek aan het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. KIEN gaf een presentatie over hoe boefenaars van immaterieel erfgoed in Nederland hun erfgoed beschermen, door het maken van een erfgoedzorgplan en de Inventaris Immaterieel Erfgoed. Wijnand Stomp en Jean Hellwig vertelden over hun immaterieel erfgoed op de Inventaris: de Anansi verteltraditie en hoe zij hun erfgoed levend houden en doorgeven in Nederland. De bezoekers waren erg onder de indruk. Het voorbeeld van Anansi sprak erg aan, omdat de Anansi verhalen ook in de Marroncultuur een belangrijke plek innemen. Gezamenlijk werd er een bezoek gebracht aan de Anansi boom, waar vertelster Joyce van Steenveldt uitleg gaf.
Op vrijdag 7 april vond de afsluitende expertmeeting met Surinaamse en Nederlandse deskundigen plaats in de kasteelboerderij van het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. De centrale vraag van de bijeenkomst was het verzoek van Gaanman Bono Velanti van de Aukaanse Marrongemeenschap om advies en ondersteuning bij het realiseren van een museum in zijn residentie Diitabiki. De deelnemers zorgden voor een rijke oogst aan inzichten, adviezen en aanbevelingen die in mei aan de Gaanman zullen worden aangeboden. Het is geen makkelijke opgave, luidt de voorlopige conclusie, maar met doorzettingsvermogen en vindingrijkheid moet het mogelijk zijn een museum in Diitabiki op te zetten.
Er waren diverse ervaringsdeskundigen aanwezig om hun ervaringen en kennis over het borgen van immaterieel erfgoed met de delegatie te delen. Mevrouw Shahida Albitrouw was aanwezig namens de Samenwerkende Marron Organisaties Nederland om uitleg te geven over hoe Marrons in Nederland hun immaterieel erfgoed beschermen. Namens de Surinaamse Vrouwen Bijlmermeer was mevrouw Willy Esajas aanwezig. Zij heeft ervaring in het betrekken van jongeren bij het angisa binden en koto maken. Cees Pronk en Jannie Huisman van Smederij Cornelis Pronk deelden ook hun ervaringen met de Surinaamse delegatie.
De expertmeeting en het bezoekersprogramma dat daaraan voorafging zijn onderdeel van het programma Gedeeld Cultureel Erfgoed van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Het Nederlandse deel van de verkenning is gezamenlijk met de projectpartners Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland en DutchCulture georganiseerd.
De eindrapportage van het project zal in mei 2017 worden overhandigd aan Gaanman Bono Velanti. Deze rapportage zal bestaan uit een verslag van het bezoekersprogramma en expertmeeting in Suriname (november 2016), het bezoekersprogramma en de expertmeeting in Nederland en de gesprekken met deskundigen buiten het bezoekersprogramma. Kern van de rapportage zijn de aanbevelingen aan de Gaanman over zijn wens om een museum te realiseren op Diitabiki.
Alle deelnemers en betrokkenen zullen het verslag toegestuurd krijgen. Overige belangstellenden kunnen zich opgeven bij Linn Borghuis linn@culturalmotion.nl
