Immaterieel Erfgoed Spotten

Immaterieel erfgoed maakt altijd deel uit van de lokale culturele identiteit. Toch is dat voor toeristen en bezoekers vaak niet te zien. Immaterieel erfgoed is nu eenmaal niet zo zichtbaar als bijvoorbeeld een monumentaal kerkgebouw dat is. In veel gevallen manifesteert het zich slechts één keer per jaar. Soms is immaterieel erfgoed helemaal niet te bespeuren omdat het achter gesloten deuren wordt beoefend, denk bijvoorbeeld aan ambachten of bepaalde rituelen. Maar denk ook aan de voorbereidingen die een erfgoedgemeenschap soms het hele jaar door treft voor die ene dag van het jaar. Daar ziet de gemiddelde cultuurtoerist ook niks van! Terwijl deze voor de sociale identiteit van een gemeenschap vaak juist zo bepalend zijn. Tijd voor verandering en voor meer zichtbaarheid voor immaterieel erfgoed dat in de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland is opgenomen! 

Het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland werkt sinds 2019 samen met erfgoedgemeenschappen aan het project ‘Immaterieel Erfgoed Spotten’, waarbij er bordjes met QR-codes door heel Nederland worden geplaatst.

Wie de QR-code scant, komt in een online omgeving van lokaal immaterieel erfgoed terecht. In de stad kan dat bijvoorbeeld een festiviteit zijn en in een plattelandsgebied een traditie die verband houdt met de natuur. De online omgeving biedt een korte kennismaking met het immaterieel erfgoed. Je kunt een kort filmpje bekijken, ziet wanneer het plaatsvindt, komt meer te weten over de achtergrond en de geschiedenis en je krijgt een sfeerimpressie via foto’s. Ook interessante locaties in de buurt, zoals een plaatselijk museum over het immaterieel erfgoed, staan erop. Deze informatie is het Nederlands, Engels en Duits beschikbaar. Alle filmpjes van de deelnemende erfgoedgemeenschappen staan op het bijbehorende Youtube kanaal. 

Erfgoedgemeenschappen doen het zelf

Bij KIEN staat participatief werken centraal, en dat geldt ook voor het project Immaterieel Erfgoed Spotten. Erfgoedgemeenschappen die in de Inventaris staan bepalen zelf of zij mee willen doen, geven zelf invulling aan hun Immaterieel Erfgoed Spotten-pagina (de online omgeving waar de QR-code naar verwijst), kiezen zelf foto’s uit, bepalen welke locaties in de omgeving ge-highlight worden en schrijven zelf de teksten. Ook leveren ze input voor het korte filmpje en plaatsen ze zelf de bordjes op locaties waarvan zij weten: hier komen geregeld toeristen langs. Het KIEN voert redactie en ondersteunt gemeenschappen die een IE Spotten productie (willen) maken, zowel op praktisch als financieel niveau. 

Ook meedoen?

Erfgoedgemeenschappen doen kosteloos mee aan het project, hetgeen mogelijk is dankzij externe financiering van het Familie Heersink Fonds en de Provincie Overijssel. Heb je interesse in deelname aan het project? Bekijk het infodocument 'meedoen met immaterieel erfgoed spotten'. Of neem direct contact op met adviseurs erfgoedzorg Kelly Boender of Krista van Geenhuizen.  

Overzicht Immaterieel Erfgoed Spotten-producties

Overijssel
Traditionele bevloeiing van grasland 
Paasvuur Espelo 
Houtdorp Rijssen 
Staphorster Stipwerk  
Poaskearls Ootmarsum
Bovenstemzingen in Genemuiden
Midwinterhoornblazen Twenthe (volgt in 2023) 
Goors School- en Volksfeest 
Pinksterrijden Vollenhove 
Corso Sint Jansklooster
Pinksterbruidjes Borne
Gondelvaart Giethoorn (volgt in 2023) 

Utrecht
Sint Maarten Viering 
Chanoeka Viering 

Gelderland
Midwinterhoornblazen 
Heggenvlechten
Koningsdag in Velp 
Volksfeest in Hummelo

Zuid-Holland
Maskerade in Brielle 
São João Baptista (volgt in 2023) 

Noord-Holland
Kortebaandraverij Venhuizen 

Zeeland 
Strao Rijden (volgt in 2023) 

Limburg 
Cramignon (volgt in 2023) 

Friesland 
De Strontweek (volgt in 2023) 

Landelijk 
Papierscheppen
Papierknipkunst 
Diverse kortebaandraverijen (volgen in 2024)