De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

Ieder jaar op de eerste maandag in september wordt in Elst de paardenmarkt gehouden. Grote aantallen paarden worden vanuit heel Nederland aangevoerd om verkocht te worden.

Het handelen gebeurt nog op de traditionele manier: het paard wordt goed bekeken en gemonsterd, dat wil zeggen dat men het dier laat stappen en draven zodat de bewegingen van het paard beoordeeld kunnen worden. En dan begint het spel van loven en bieden, tot men het eens is over de prijs en de koop met een klap in de hand bezegelt. Het afrekenen gebeurt meestal contant en de nieuwe eigenaar neemt het paard meteen mee.

De markt heeft nog altijd een belangrijke economische betekenis. De recreatieve functie van de Elster Paardenmarkt mag echter niet onderschat worden. In Elst is het de dag waarop familiebezoek plaatsvindt, maar bezoekjes aan de bijbehorende najaarskermis, warenmarkt en aan de plaatselijke horeca zijn minstens zo belangrijk. De laatste jaren wordt het evenement bezocht door ongeveer 40.000 mensen. Thuis trakteren de Elstenaren hun familie en bezoek op de Elster mik, een ambachtelijk gebakken brood dat rijk gevuld is met vruchten en hoort bij het paardenmarktgevoel.

Beoefenaars en betrokkenen

De organisatie van de paardenmarkt is in handen van de Stichting Paardenmarkt Elst, opgericht in 2010. Het bestuur van deze stichting werkt nauw samen met de gemeente Overbetuwe. De inwoners van Elst en omstreken zien uit naar de markt en degenen vertrokken zijn, zien een bezoek als een reünie. En dan zijn er natuurlijk de toeristen die de markt ervaren als een boeiend spektakel. Direct betrokkenen zijn ook de vele paardenhandelaren en -bezitters.

Geschiedenis en ontwikkeling

Uit een document uit het jaar 1260 blijkt dat er toen al een paardenmarkt was in Elst. In de archieven is aan de vermeldingen in de loop van de volgende eeuwen te zien dat de Elster Paardenmarkt waarschijnlijk tot aan de huidige tijd continu heeft plaatsgevonden. Ook vinden we in de archieven tal van aanwijzingen waaruit blijkt dat de kermis en de kramenmarkt sinds de Middeleeuwen onlosmakelijk met de paardenmarkt verbonden waren.

Op de markt worden er vele buitenlandse paarden- en ponyrassen verhandeld. De buitenlandse kopers komen uit alle delen van Europa, maar toch vooral uit Italië, Frankrijk en België. 

In 2010 is het 750-jarig bestaan van de markt feestelijk gevierd. Het principe ervan, kopers en verkopers van paarden met hun handelswaar samenbrengen om ter plaatse te kunnen handelen, is al die tijd hetzelfde gebleven.

Borgingsacties

2017-2020

  • Actief nieuwe vrijwilligers werven.
  • Intensief samenwerken met alle betrokken instanties op het gebied van regelgeving om de veiligheid van mens en dier en de diervriendelijkheid verder te ontwikkelen.

2014-2016

  • Promotie van de markt om de aanvoer van dieren op peil te houden en het bezoekersaantal te vergroten.
  • Meer nadruk op promotie van de Elster Paardenmarkt in Duitsland, waar dit fenomeen nog vrij onbekend is.
  • Adviseurs uit alle lagen van de Elster bevolking raadplegen om het draagvlak voor de markt zo groot mogelijk te maken.
  • Streven naar verdere verjonging bij het aanstellen van adviseurs en leden van de Stichting Paardenmarkt Elst.
  • In gesprek gaan met de gemeente over de herinrichting van het dorpscentrum en de plek voor de Paardenmarkt daarbinnen.

 

Contact

Stichting Paardenmarkt Elst
Rijksweg Noord 117
6661 KE
Elst (Gld)
Website