Reus Jas de Keistamper in Boxtel

De Stichting Boxtel Vooruit is eigenaar van de reus en verantwoordelijk voor alle activiteiten die rond Jas de Keistamper plaatsvinden. De reus kan rekenen op een vast team van dragers en begeleiders. Wanneer Jas optreedt, zijn de twaalf dames van de dansgroep De Keigoeikes, de Keinderküpkes, een groep kinderen in klederdracht én de twaalf muzikanten van de Jasband de Keiknoepers erbij. Het gemeentebestuur van Boxtel speelt een faciliterende rol door diensten als PR en marketing, vergunning verstrekking en opslag te verlenen.

De huidige reuzentraditie in de Nederlanden grijpt terug op de ommegangen en de processies die nu nog vooral in België worden gehouden. In de Zuidelijke Nederlanden, waar de reformatie teruggedrongen werd en de stoeten door de straten konden blijven trekken, bleven reuzen een bekend fenomeen.

Jas de Keistamper uit Boxtel is van 1949. Zijn persoon verwijst naar de bijnaam van de Boxtelnaren. Aan het einde van de veertiende eeuw (1391) werd er in Boxtel gewerkt aan de verharding van een weg die deel werd van de verbinding Den Bosch-Boxtel-Eindhoven-Luik. Voor de aanleg was ‘reuzenkracht’ nodig, alle keien moesten met een keistamper worden aangestampt. De bijnaam ‘Keistamper’ voor de Boxtelaren werd een geuzennaam, symbool van voortvarendheid en doorzettingsvermogen.

Na de Tweede Wereldoorlog creëerde voorzitter Guus van de Meer, van Stichting Boxtel Vooruit (1925), de reus Jas de Keistamper. Op Koninginnedag 1949 verscheen Jas de Keistamper voor het eerst. Als promotor van de gemeente nam Jas deel aan reuzenstoeten in Nederland. Rond de jaren tachtig van de vorige eeuw kreeg hij gezelschap. Als eerste kwamen de Keinderküpkes, een groepje kinderen in klederdracht. Daarna volgden de dansgroep De Keigoeikes en de muziekgroep De Keiknoepers. Tijdens de viering van zijn zestigste verjaardag in 2009 kreeg Jas een vriendin, reuzin Hanne mȋ de Moor die Liempde symboliseert, dat in 1997 met een gemeentelijke herindeling bij Boxtel werd gevoegd. Het aantal reuzen in Nederland neemt langzaam toe, in het voorjaar van 2015 waren het er 29.

2024-2026

• Blijven investeren in de zichtbaarheid en bekendheid van Jas, onder andere door het meelopen met evenementen, het ontwikkelen van promotiemiddelen (zoals folders, T-shirts en rugzakjes), en het bijhouden van de Facebook pagina en website
• In 2025 het 100-jarige jubileum van Boxtel Vooruit grootschalig vieren, met onder andere een grote historische optocht waarin Nederlandse reuzen zullen meelopen, maandelijkse evenementen om het jubileum steeds onder de aandacht te brengen in lokale en wellicht nationale media, en het uitbrengen van een speciaal jubileum-item (gedacht wordt aan een nieuw biertje)
• De bestaande lesbrief blijven verspreiden, het project ‘Samen op Pad’ voortzetten, het prentenboek blijven aanbieden bij de geboorte van Boxtelaren, en voorleessessies houden op scholen en in de spiegeltent
• Ervoor zorgen dat de tentoonstelling bij het Boxtels Museum MUBO up-to-date blijft
• De samenwerking met (het bestuur van) de Heilig Bloedprocessie in Boxtel verder uitbreiden en intensiveren
• Investeren in het muziekkorps (met name muziekpartijen herschrijven zodat stukken ook gespeeld kunnen worden met een kleine bezetting, en het kostuum vernieuwen zodat het ook jongeren aanspreekt)
• Mogelijkheden verkennen van (structurele) sponsoring door lokale bedrijven

2021-2023

• Lesbrieven maken voor het onderwijs over Reus Jas de Keistamper, passend in het onderwijscurriculum van de scholen.
• Meewerken aan het project 'Samen op Pad', waarin Reus Jas de Keistamper een prominente rol heeft. Hierbij de Boxtelse gemeenschap breed betrekken en ook het gehele primaire onderwijs. 
• Kleine reuzen maken door de basisscholen die onderdeel gaan uitmaken van een Reuzenstoet ter gelegenheid van 100 jarig bestaan van 'De La Salle'
• Input aanleveren voor het updaten van de bestaande tentoonstelling bij Boxtels Museum MUBO. 
• Samenwerken met Stichting H. Bloedprocessie Boxtel om mensen aan te trekken die een actieve rol willen spelen in het verder uitdragen van deze twee tradities.
• Nieuwe actieve beoefenaars werven die deelnemen aan reuzen stoeten en optredens van Reus Jas de Keistamper.
• Financieringsmogelijkheden zoeken voor het project 'Samen op Pad'.

2016-2020

• Potentiële vrijwilligers persoonlijk benaderen om een rol te gaan spelen binnen de structuur van Jas de Keistamper.
• Samenwerken met andere instellingen in het werven van vrijwilligers.
• Via de commissie Jas de Keistamper het erfgoed van Jas uitdragen
• De traditie uitdragen door middel van een permanente tentoonstelling over Jas in het Museum Boxtel.
• Een prentenboek dat gebruikt wordt in onder meer kinderdagverblijven, crèches, peuterspeelzalen en kleutergroepen door de gemeente laten aanbieden aan ouders van nieuwgeborenen bij aangifte op het gemeentehuis.

2013-2015

• De scholenbezoeken van Jas uitgebreiden en intensiveren.
• Nieuw promotiemateriaal ontwikkelen zoals flyers en gadgets.
• De huidige tentoonstelling aanvullen met een paneel over de laatste vijf jaar.
• De commissie Jas van de Stichting uitbreiden met meer vrijwilligers dan de huidige drie bestuursleden.
• Actief leden werven voor de dansgroep, de dragers en de rest van het gevolg.
• Projectplan ‘De toekomst van Jas de Keistamper’ opstellen waarvoor uitwisseling gezocht wordt met andere reuzen in Nederland en Europa om te komen tot concrete plannen en acties.
• De bekendheid en betekenis van Jas wordt verder uitgedragen in Boxtel, zeker in het kader van de 65e verjaardag van Jas in 2014.