Het Netwerk Immaterieel Erfgoed laat de variëteit aan cultuuruitingen zien die erfgoedgemeenschappen, groepen of individuen zelf erkennen als immaterieel erfgoed. Dit immaterieel erfgoed is door henzelf in het Netwerk aangemeld. Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland is derhalve niet verantwoordelijk voor de inhoud van de beschrijving.

Beschrijving

Eens per jaar , gedurende drie dagen, vindt er in ’s-Hertogenbosch een gedaanteverwisseling plaats. De grote stad is voor drie dagen een ‘durp’ met de naam ‘Oeteldonk’. De stedelingen zijn boeren en durskes (boerenmeisjes) en het stadsbestuur wordt vervangen door dorpse notabelen, geleid door de boerse burgevaojer Peer vaan den Muggenheuvel tot den Bobberd.

Waarom zou OC als erkend Immaterieel Erfgoed moeten worden erkend? 

Misschien is de belangrijkste reden dat het OC door de bevolking van ’s-Hertogenbosch en honderdduizenden mensen daarbuiten op een zeer brede manier gedragen wordt. Het feest in het durp leeft in ’s Hertogenbosch – en is een mondiaal uniek spel, vol van tradities, gewoonten en gebruiken dat sinds 1882 het carnavalsfeest in ’s-Hertogenbosch bepaalt. Dit spel is een onvervalst onderdeel van het Bosch’ cultureel erfgoed – waarin iedereen welkom is en vele elders wonende Bosschenaren in Nederland en ver daarbuiten speciaal voor terugkomen.

Het OC is veel meer dan slechts een “drie dagen drinkfeest” – het is een volksfeest met een dieper liggend verhaal waarin verschillende rollen en aspecten van het dagelijks leven op een unieke manier worden uitgebeeld in kleuren, kleding en muziek.

Beoefenaars en betrokkenen

Iedereen die het Oetldonks Carnaval (OC) een warm hart toedraagt houden OC levend! Je kunt zeggen dat dat alle 150.000 inwoners van 's-Hertogenbosch zijn - maar daarmee doe je velen te tekort; van inwoners rondom de stad in andere dorpen en steden, tot oud-inwoners en zelfs emigranten.

 

Daarbij is het belangrijk te weten dat OC niet een naar binnen gekeerd en besloten evenement is – verre van dat. Dit hebben wij als niet-geboren Oeteldonkers zelf beleefd. Nieuwe inwoners of occasionele OC bezoekers zijn van harte welkom om in het unieke verhaal van OC deel te nemen. Het gehele OC drijft daarbij op duizenden vrijwilligers om het feest te organiseren, te ondersteunen en uit te voeren – niet alleen tijdens de drie dagen, maar gedurende het hele jaar. Immers: zodra het thema van het volgende carnavalsseizoen bekend wordt gemaakt op dinsdagavond, kunnen Oeteldonkers bedenken welke emblemen, muziekskes, praalwagens en stadsversieringen vanaf de start van het nieuwe carnavalsseizoen op 11/11 gebruikt kunnen worden.

Geschiedenis en ontwikkeling

Het feest in het durp leeft in ’s Hertogenbosch – en is een mondiaal uniek spel, vol van tradities, gewoonten en gebruiken dat sinds 1882 het carnavalsfeest in ’s-Hertogenbosch bepaalt. Dit spel is een onvervalst onderdeel van het Bosch’ cultureel erfgoed – waarin iedereen welkom is en vele elders wonende Bosschenaren in Nederland en ver daarbuiten speciaal voor terugkomen.

Initieel is het carnaval in 's-Hertogenbosch ontstaan als beweging tégen de destijds verstikkende macht van overheid en kerk. Mede daarom werd een "omgekeerde wereld" uitgebeeld waarin Boeren en Boerinnen de macht hadden samen met de vervangen van de officiele machtshebbers als Burgemeester en Wethouders.

Het Oeteldonks Carnaval is uniek omdat het niet een vorm van het Rijnlands Carnaval is - waarin elk jaar een nieuwe prins gekozen wordt, een Raad van Elf zitting heeft en men luid "Alaaf!" roept. In Oeteldonk wordt het zgn. Bourgondisch Carnaval gevierd - de enige andere plaats waar dat in NL gebeurd is in Bergen op Zoom.

 

In OC is de prins altijd een Amadeiro - en deze prins komt tradititiegetrouw niet uit 's Hertogenbosch maar juist ver daarbuiten en wordt geacht ABN te spreken. Amadeiro XXV heeft sinds 2006 de rol gespeeld en is gestopt na het carnaval van 2018. Op 3 maart 2019 zal zijn opvolger Amadeiro XXVI op Oeteldonk Centraol aankomen. Wie hij is is nog geheim. 

In 2019 is het derhalve het 137e jaar (oftwel 11x11 + 11 + 5) dat "de mooiste daoge van het jaor" gevierd worden. Dit keer onder het motto "Oeteldonk Leeft!".

Contact

CV De Brassers
'S-HERTOGENBOSCH