Dit is de eerste keer dat deze drie partijen bestuurlijke afspraken maken over het hele domein cultuurbeoefening. Op het gebied van erfgoedparticipatie en immaterieel erfgoed werden in eerdere kamerbrieven toezeggingen gedaan over bestuurlijke afspraken met IPO en VNG. Daarnaast is in de Meerjarenbrief ‘De kracht van creativiteit’ (2022) aangekondigd dat OCW, IPO en VNG in 2024 een ‘Nationaal Akkoord Amateurkunsten’ sluiten. Door middel van de nieuwe afspraken wordt ook het Bestuurlijk Kader Cultuur en Onderwijs 2014-2024 geactualiseerd.
Twee delen: visie en afspraken
De bestuurlijke afspraken, die gelden van 2025 tot 2028, bestaan uit twee delen. Het eerste deel beschrijft de gezamenlijke visie, gebaseerd op een probleemanalyse, en kaders en ambities. De probleemanalyse is gebaseerd op de Kennissynthese Cultuurbeoefening, waarin LKCA, Rijksdienst Cultureel Erfgoed en Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) op verzoek van OCW hebben geïnventariseerd wat op basis van bestaand onderzoek bekend is. Het tweede deel is een convenant met afspraken om de beschreven ambities waar te maken.
Bestuurlijke afspraken cultuurbeoefening in een notendop
De kerngedachte van de bestuurlijke afspraken voor cultuurbeoefening is dat gemeenten, provincies en het Rijk zich samen inzetten voor cultuurbeoefening voor iedereen in Nederland. Of je nou in een dorp woont, in de stad of in het Caribisch gebied. Onder cultuurbeoefening vallen de domeinen cultuureducatie, cultuurparticipatie, amateurkunsten, immaterieel erfgoed, erfgoedparticipatie en talentontwikkeling. Het gaat hierbij om cultuurbeoefening in de vrije tijd, op school en in de kinderopvang.
De drie partijen vinden dat iedereen cultuur moet kunnen beoefenen, want ‘cultuurbeoefening draagt bij aan persoonlijke ontwikkeling, mentale en fysieke gezondheid, en verbindt mensen’. Ze geven hierbij aan dat ‘het klimaat voor cultuurbeoefening onder druk staat’, onder andere door grote regioverschillen en vergrijzing in het verenigingsleven. Ook lichten ze uit dat het ‘ontbreekt aan samenhang in de vele (beleids-)aanpakken en (financiële) instrumenten waarmee de overheden cultuurbeoefening bevorderen’.
Aan de andere kant spreken de bestuurlijke afspraken ook van het toegankelijk maken van cultuur voor iedereen in Nederland. Dit betekent ook dat er actief stappen gezet moeten worden om groepen mensen te bereiken die nu buiten het huidige ecosysteem van cultuurbeoefening vallen, of hier een afstand tot ervaren. Door op zoek te gaan naar inclusievere werkmethoden, kan gewerkt worden aan die brede ambitie.’
Saskia van Oostveen, directeur van KIEN: ‘De ambities sluiten aan bij de behoeften van immaterieel erfgoedgemeenschappen, zoals een passende ondersteuningsstructuur, oog voor ruimte voor beoefening van het erfgoed, verlaging van regeldruk, samenhang in beleid, met duidelijke aanspreekpunten. De afspraken kunnen zorgen voor beter zicht op de behoeften van erfgoedgemeenschappen en waar (meer) ondersteuning nodig is.
De ambities en visies samengevat
Op de website van het LKCA lees je een toegankelijke samenvatting van de bestuurlijke afspraken, inclusief alle ambities en visies die in de bestuurlijke afspraken staan. Ook als je niet bekend bent met ambtelijke taal of bestuurlijke afspraken is de samenvatting van LKCA goed toegankelijk. En dat is belangrijk, want deze afspraken zijn met name voor cultuurdragers en erfgoedmensen van groot belang.
Klik hier om naar de samenvatting van het LKCA te gaan.
Bijna alle basisscholen in Lankheet doen mee aan het educatieprogramma over Traditionele graslandbevloeiing. Je ziet hier de uitrusting die de leerlingen krijgen om het effect aan de waterfauna 'af te lezen'. 