Het Netwerk Immaterieel Erfgoed laat de variëteit aan cultuuruitingen zien die erfgoedgemeenschappen, groepen of individuen zelf erkennen als immaterieel erfgoed. Dit immaterieel erfgoed is door henzelf in het Netwerk aangemeld. Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland is derhalve niet verantwoordelijk voor de inhoud van de beschrijving.

Beschrijving

Bidtocht ’s-Hertogenbosch

In het centrum van ’s-Hertogenbosch wordt op de tweede zondag in mei, Moederdag, de jaarlijkse Mariaomgang gehouden, aansluitend op de viering van 12.00 uur in de Sint-Jan. De eeuwenoude bidtocht vertrekt bij goed weer om 13.00 uur vanuit de Sint Jan en keert daar, na ongeveer een uur terug. Na terugkeer in de kathedraal is er een korte gebedsdienst ter afsluiting. 

In de bidtocht wordt het beeld van de Zoete Moeder meegedragen door leden van de Broederschap van Onze Lieve Vrouw van Den Bosch. Het Mariabeeld wordt geflankeerd door flambouwen met bloemen, die gedragen worden door studenten van het Sint-Janscentrum, het seminarie van het bisdom. Naast de bisschop van ‘s-Hertogenbosch en de plebaan van de Sint-Jan lopen in de bidtocht priesters, diakens, kanunniken en acolieten mee. 

Het Bossche gilde De Oude Schuts en de Stadspijpers maken ruim baan voor de stoet. Recent is ook de oude traditie van het musicerend meelopen door de Koninklijke Harmonie ‘s-Hertogenbosch weer opgepakt. Ook broederschappen van elders, die eveneens de Mariaverering ondersteunen in de kerken waaraan zij verbonden zijn, worden uitgenodigd om deel te nemen. Dit zijn broederschappen uit Weert, Susteren, Maastricht, Delft, Bergen op Zoom en twee Belgische broederschappen, uit Mechelen en Antwerpen. Daarnaast nemen ook ridderordes uit Nederland, de Malteser Orde en de Ridders van het Heilig Graf van Jeruzalem en uit Oostenrijk, de Orde van Sankt Georg,  deel aan de bidtocht. Tevens wordt de oude Broederschap van het Hoogheilig Sacrament van de Sint Jan uitgenodigd om deel te nemen. Het koor verbonden aan de Sint-Jan, de Schola Cantorum, loopt al zingend mee.

De bidtocht wordt georganiseerd door de Broederschap van Onze Lieve Vrouw van Den Bosch. De Broederschap richt zich op de Mariaverering in ’s-Hertogenbosch. Behalve voor de organisatie van de bidtocht, is de Broederschap verantwoordelijk voor de verzorging van de Mariakapel en het beeld van Maria. Daarnaast verzorgt de Broederschap in de meimaand samen de parochie alle vieringen in de Sint-Jan op zaterdag en zondag, waarbij aan de vieringen medewerking wordt verleend door het vaste koor van de kathedraal, de Schola Cantorum, en daarnaast door vele gildes en gastkoren uit de regio.

De Mariaomgang in ’s-Hertogenbosch kent een lange geschiedenis. Een legende uit de Middeleeuwen vertelt dat Maria, gedurende de dagen van de pest, de stad in de 14e eeuw in een stormachtige nacht doorkruiste. De volgende morgen was iedereen genezen in de straten die Maria had bewandeld en volgens de legende stond het beeld van de Zoete Moeder als altijd weer op haar plaats, maar de voeten en de zoom van haar kleed waren met slijk en straatvuil bedekt en getuigden daarmee van haar nachtelijke tocht. Uit dankbaarheid zou men besloten hebben om jaarlijks een Plechtige Ommegang te houden door de straten die Zij, zegenend en genezend, had bewandeld. In de middeleeuwen groeide de processie uit tot een echt volksfeest, waar alle ambachtsgilden aan deelnamen. De bidtocht is sinds de 14e eeuw bij de Bosschenaren bekend als de tocht van de Maria ommegang. En jaarlijks trekt de bidtocht nog steeds veel belangstellenden naar de stad.

Contact

Broederschap van Onze Lieve Vrouw van Den Bosch
's-Hertogenbosch