De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland bevat immaterieel erfgoed waarvan de erfgoedgemeenschap, groep of individu een borgingsplan heeft geschreven om het erfgoed toekomst te geven. Dat plan is getoetst door een onafhankelijke Toetsingscommissie. De erfgoedzorg wordt elke drie jaar geëvalueerd.

Beschrijving

Divali is de verzamelnaam voor activiteiten die op meerdere dagen achterelkaar gevierd worden en waarvan Maha-Divpali-parwa het hoogtepunt is. De verschillende onderdelen zijn:

  • Kodjagriwrat, wat betekent: wie blijft wakker de hele nacht.
  • Dhanteres: dit staat voor geboorte van de hindoegod Dhanvantri, de grondlegger van geneeskunde.
  • Narak-chatourdashi: op deze dag wordt de god der doden (Yam-dew, Dharm radj) aanbeden.
  • Maha-Divpali-parwa: de dag van Divali zelf, die ook wel Maha Laxmi-mata poedjan genoemd wordt.
  • Govardhan poedjan: dit is vooral een filosofische activiteit waarbij men bij elkaar komt om stil te staan bij het samenkomen van mens, dier en natuur.
  • Bhaja Doedj: dit betekent broer en twee.

Divali is een feest waarop hindoes de rol van de vrouw in de vorm van geluk, zuiverheid, wijsheid, voorspoed en warmte vieren. De rol van de vrouw is voor hindoes essentieel en wordt belichaamd door vele gedaantes. Een van de vrouwelijke gedaantes is de godin Laxmi-mata, die op Divali vereerd wordt. Zij heeft alle elementen, geluk-zuiverheid-wijsheid-voorspoed-warmte, in zich. Voorafgaand aan alle rituelen dient het gehele huis schoongemaakt te zijn, de godin wordt immers thuis uitgenodigd. Dit is eveneens van belang omdat Divali in het teken staat van gezondheid, het verlicht zijn van geest en lichaam. Een opgeruimd huis is een opgeruimd hoofd. Hindoes zien hun huis en lichaam als tempel.

Elke onderdeel wordt gekenmerkt door het aansteken van een of meerdere dia’s (een aarden pot van klei met geklaarde boter) en vegetarisch eten, muziek, dans en zang. Er wordt, als verwijzing naar de natuurfilosofie, op van natuurlijke materialen (hout, leer) gemaakte instrumenten gespeeld en er wordt gezongen over het verleden en hoe dit in het heden past.

Voor de grote dag van Divali (Maha-Divpali-parwa) worden er in grote steden festivals gehouden om samen te komen en Divali te vieren. Hier treden artiesten op die oude en nieuwe zang en dans uitvoeren.

Tijdens het feest wenst men elkaar ‘Subh Divali’: ik wens u een veelvoud aan geluk en verlichting.

Beoefenaars en betrokkenen

De voordracht is gedaan door de stichting APNA, die hierbij nauw heeft samenwerkt met de Priesterraad Nederland. Divali wordt op de verschillende locaties door circa 250.000 deelnemers/bezoekers van verschillende nationaliteiten gevierd waarbij de pandits, Hindoestaanse ‘priesters’, een belangrijke rol spelen.

Geschiedenis en ontwikkeling

De term ‘Divali’ gaat, vanuit de Vedische geschriften, al net zo lang mee als de mensheid.
Vanuit India is Divali in 1873 naar Suriname gekomen, waarna het ongeveer 60 jaar geleden met de eerste Hindoestaanse immigranten die vanuit Suriname naar Nederland kwamen, is meegereisd. In de afgelopen 60 jaar is er veel veranderd. Niet alleen het aantal beoefenaars is vergroot, maar ook de zichtbaarheid in het publieke domein. Het is nu zelfs onderdeel van een aantal culturele stedelijke programma's van gemeentes in Nederland in de breedte. Het is een feest vergelijkbaar het met het christelijke paasfeest. Er zijn lezingen over de kracht van het licht en het licht als symbool voor verlichting. Veel culturen herkennen de kracht van het licht en vanuit deze herkenning wordt er tegenwoordig ook vanuit een cultureel perspectief aandacht aan Divali geschonken. De Hindoestaanse gemeenschap is hier mede initiator van.
Het religieuze aspect vindt plaats in de kerken en thuis, niet in de openbare samenleving. De gemeenschap neemt alle medelanders mee in de kernwaarden van Divali en de kracht van het licht en de vrouw. Tegenwoordig doen er allerlei verschillende bevolkingsgroepen in Nederland mee en wordt Divali gevierd in verschillende steden. Het is hiermee, met behoud van de Hindoestaanse identiteit, een gedeelde traditie geworden in Nederland.
De boodschap van Divali is in de afgelopen jaren niet veranderd, wel de dialoog over Divali. De maatschappelijke dialoog is aan het veranderen van een puur religieuze viering naar een manier van cultuur- en sfeeruiting. Mede daardoor wordt ook de verbinding gelegd met verschillende nationaliteiten, die samenkomen om Divali te vieren.

Borgingsacties

2021-2024

  • Contact opnemen met commerciële organisaties om het belang en de essentie van Divali aan te geven en daar waar nodig dialoog te voeren over een incorrecte wijze van het gebruik van de onderdelen van Divali.
  • Bij de educatie aan jongeren aandacht besteden aan welke stappen te nemen om Divali te vieren. omdat Divali geen willekeurige volgorde heeft.
  • In gesprek gaan en blijven met gemeenteambtenaren, wethouders en veiligheidsregio’s over het belang van Divali.
  • De dialoog aangaan met scholen en scholengemeenschappen over de actualisatie van bestaande lesprogramma's.
  • Het eigen lesmateriaal aanvullen met de laatste beeld- en geluidopnames, waarbij waar mogelijk gebruik maken van social mediaplatformen op scholen.
  • Door middel van het geven van interviews in lokale media de universele waarden van Divali toelichten, omdat Divali vaak gezien wordt als alleen maar voor de Hindoestanen, 
  • Debatten organiseren over Divali waarbij informatie over het belang van Divali als Hindoestaanse hoogtijdag te geven.

Contact

APNA
Rotterdam